نگاهی نو به مبحث «هوای وبایی» در طب سنتی ایران

تدبیر اهویه(آب و هوا)از مهمترین مباحث شش گانه حفظ الصحه در طب سنتی ایران است. یکی از زیرشاخه های تدبیر آب و هوا مسئله هوای وبایی است. از دیدگاه سنتی ، هوای وبایی به سبب تعفن و فساد جوهر هوا عارض می شود. علائم این وضعیت وجود هوای گردآلود و دودآلود است که استنشاق آن سبب اذیت افراد می شود. از دیگر علائم هوای وبایی خارج شدن فصول سال از وضع طبیعی، زیاد شدن مگس، حشرات و گزندگان در محیط و کاهش محصولات کشاورزی است. آلودگیهای محیطی مانند تجمع زباله و اجساد و تعفن آنها، وجود منابع تولید کننده بخارات سمی مثل معادن گوگرد و مردابها در اطراف شهر و موقعیت جغرافیایی شهرها مثل محصور شدن آنها بین کوهها سبب بروز هوای وبایی می شوند. شباهت بین علائم و اسباب هوای وبایی با آلودگی هوا و شیوع بیماریهای واگیردار،امکان بهره‌گیری از توصیه‌های طب سنتی را در مقابله با این پدیده مطرح می کند. طب سنتی برای مدیریت و جلوگیری از اثر عوارض هوای وبایی در انسان، استفاده از مفرحات را پیشنهاد می کند. مطالعات جدید نشان‌دهنده آن است که مفرحات با مقابله با استرس اکسیداتیو می توانند اثر محافظ قلبی داشته باشند. همچنین تعدادی از داروهای مفرده و مرکبه سنتی که در هوای وبایی توصیه شده اند دارای اثرات تقویت سیستم ایمنی یا ضد میکروبی هستند که می توان از آنها در هنگام شیوع بیماریهای واگیردار استفاده کرد. این مطالعه به معرفی تعدادی از این ترکیبات می پردازد. مطالعات بیشتر بر تدابیر طب سنتی در هوای وبایی امکان بهره مندی از این تدابیر در زندگی امروز را مهیا می کند